Yoğurtlu Dolma, Türk mutfağının en sevilen ve doyurucu ana yemeklerinden biridir. Çeşitli sebzelerin (biber, kabak, patlıcan gibi) veya yaprakların (asma yaprağı, lahana yaprağı gibi), kıymalı veya etsiz, bol pirinçli ve otlu harçla doldurulup pişirilmesi ve en önemlisi üzerine bol sarımsaklı yoğurt gezdirilerek servis edilmesiyle hazırlanır. Yaz/sonbahar aylarında taze sebzelerle, kışın ise kuru dolmalıklar veya yaprak turşusu ile de yapılabilir. Dolmanın sıcaklığı ile soğuk yoğurt sosunun birlikteliği bu yemeği özel kılar.
Malzemeler:
Dolmalıklar İçin:
Yaklaşık 1 kg dolmalık sebze (orta boy biber, kabak, patlıcan) veya yaprak (asma yaprağı, lahana yaprağı); (Temizlenmiş, yıkanmış ve hazırlanmış olmalı – biberlerin içi oyulmuş, yapraklar haşlanmış/bekletilmiş gibi)
İç Harcı için (Çiğ Pirinçli):
2 su bardağı baldo veya Osmancık pirinç (yıkanmış, suyu süzülmüş; harçta çiğ kullanılacak)
(İsteğe bağlı) 200-250 gr orta yağlı dana veya karışık kıyma (kullanacaksanız harcı kavururken eklenir)
1 adet büyük boy kuru soğan (yemeklik ince doğranmış)
(İsteğe bağlı) 2-3 diş sarımsak (ince kıyılmış, harca lezzet katar)
3-4 yemek kaşığı zeytinyağı veya sıvı yağ (soğan ve kıymayı kavurmak için ve harcın içine çiğ eklemek için)
1 yemek kaşığı domates salçası
(İsteğe bağlı) 1 yemek kaşığı biber salçası
1.5 çay kaşığı tuz (harç için, damak tadınıza göre)
1 çay kaşığı karabiber (harç için)
1 tatlı kaşığı kuru nane (dolma harcına çok yakışır)
(İsteğe bağlı) Yarımşar çay kaşığı kimyon, yenibahar, pul biber (harca eklenecek)
Yarım demet taze maydanoz (ayıklanmış, ince kıyılmış)
(İsteğe bağlı) Yarım demet taze dereotu (ayıklanmış, ince kıyılmış)
(İsteğe bağlı, özellikle etsiz dolma için) 1 yemek kaşığı kuş üzümü (ılık suda bekletilip süzülmüş)
(İsteğe bağlı, özellikle etsiz dolma için) 1 yemek kaşığı dolmalık fıstık
Pişirme Suyu için:
Yaklaşık 3-4 su bardağı sıcak su veya tercihen sıcak et suyu/sebze suyu (dolmaların hizasına gelecek kadar)
1-2 yemek kaşığı zeytinyağı veya sıvı yağ (pişirme suyuna eklenir)
Yarım çay kaşığı tuz (pişirme suyu için, harcın tuzluluğunu dikkate alarak)
(İsteğe bağlı, ekşilik için) Yarım limonun suyu, 2-3 dilim limon veya 1 yemek kaşığı nar ekşisi
Yoğurt Sosu ve Servis için:
2 su bardağı yoğurt (süzme yoğurt değil, çırpılabilir normal yoğurt)
2-3 diş sarımsak (ezilmiş veya rendelenmiş)
Yarım çay kaşığı tuz (yoğurt sosu için)
1-2 yemek kaşığı tereyağı (pul biber yakmak için)
1 tatlı kaşığı pul biber (tereyağında yakılır)
(İsteğe bağlı) Bir tutam kuru nane (yağ sosuna eklenir)
Yapılışı:
Dolmalıkların Hazırlanması:
Dolmalık sebzeleri yıkayın. Biberlerin saplarını kesin, çekirdeklerini çıkarın. Kabak ve patlıcanların içini dolma oyacağı ile dikkatlice oyun. Asma yaprağı kullanıyorsanız salamura yaprakları bol suda bekletip tuzunu alın veya taze yaprakları kaynar suda haşlayıp süzün. Lahana yaprağı kullanıyorsanız haşlayarak yumuşatın.
İç Harcın Hazırlanması (Çiğ Pirinçli):
Geniş bir tavada iç harç için ayrılan zeytinyağının bir kısmını (yaklaşık 2 yemek kaşığı) ısıtın. Yemeklik doğradığınız soğanları (ve isteğe bağlı sarımsakları) ekleyip pembeleşinceye kadar orta ateşte kavurun.
(Eğer kıyma kullanacaksanız) Kıymayı ekleyip rengi dönene ve suyunu salıp çekene kadar kavurun.
Salçaları (domates ve isteğe bağlı biber) ekleyip salçanın kokusu çıkana kadar 1-2 dakika daha kavurun.
Tavayı ocaktan alın ve hazırlanan karıştırma kabına yıkanmış, süzülmüş çiğ pirinci ekleyin. Üzerine kavrulmuş (veya etsiz yapıyorsanız sadece soğanlı) salçalı karışımı ekleyin.
Tuz, karabiber, kuru nane ve isteğe bağlı diğer baharatları (kimyon, yenibahar, pul biber) ekleyin.
İnce kıyılmış maydanozu (ve isteğe bağlı dereotunu, taze naneyi) ekleyin. Eğer kıyma kullanmadıysanız veya yağ az geldiyse bu aşamada harcın içine 1-2 yemek kaşığı daha zeytinyağı veya sıvı yağ ekleyin.
Eğer kullanacaksanız kuş üzümü ve dolmalık fıstığı da ekleyip tüm iç harç malzemesini iyice karıştırın. İç harcınız hazır.
Dolmaları Doldurma ve Tencereye Dizme:
Hazırladığınız iç harcı, dolmalıkların içine doldurun. Dolmaları çok fazla sıkıştırmayın; pirincin pişerken şişmesi için sebzenin veya yaprağın içinde yaklaşık 1-1.5 cm boşluk bırakın.
Geniş ve tercihen kalın tabanlı bir tencerenin dibine birkaç tane dolmalıkların sap kısmından veya yırtık yaprak serin (bu dibinin tutmasını engeller). Doldurduğunuz dolmaları tencereye, açılmamaları için birbirine yakın ve sıkıca dizin. Üzerine varsa birkaç dilim limon yerleştirebilirsiniz.
Pişirme:
Dolmaların dağılmaması için üzerlerine ısıya dayanıklı düz bir tabak kapatın. Ayrı bir kapta pişirme suyu için ayrılan sıcak suyu/et suyunu hazırlayın. İçine 1-2 yemek kaşığı zeytinyağı veya sıvı yağ, yarım çay kaşığı tuz ve isteğe bağlı olarak limon suyu/dilimleri veya nar ekşisi ekleyip karıştırın. Bu sıcak pişirme suyunu dikkatlice tenceredeki dolmaların üzerine gezdirin. Suyun seviyesi dolmaların hizasına gelmeli veya bir parmak altında kalmalıdır, üzerini tamamen geçmemelidir.
Tencerenin kapağını kapatın. Kaynamaya başlayınca ateşi en kısığa getirin ve dolmalar (sebzeler veya yapraklar) yumuşayana, içindeki pirinç tamamen pişene kadar yaklaşık 45-60 dakika pişirin. Pişme süresi dolmalıkların cinsine ve büyüklüğüne göre değişir. Pişme sırasında suyunu kontrol edin, suyu azalırsa azar azar sıcak su eklemesi yapabilirsiniz.
Yoğurt Sosu ve Servis Hazırlığı:
Dolmalar pişerken yoğurt sosunu hazırlayın. Yoğurdu ayrı bir kapta ezilmiş sarımsakları ve tuzu ile çırpın. İsterseniz yoğurdun kıvamını açmak için 1-2 yemek kaşığı soğuk su ekleyebilirsiniz. Yoğurt sosu servis edene kadar buzdolabında beklemelidir.
Servis yapmadan hemen önce, küçük bir tavada tereyağını eritin. Pul biberi (ve isteğe bağlı kuru naneyi) ekleyip biberin kokusu çıkana kadar kısık ateşte 15-20 saniye kadar pişirin (yakmamaya dikkat edin).
Servis:
Pişen dolmaları ocaktan alın ve tencerede 5-10 dakika dinlendirin.
Dolmaları sıcak veya ılık olarak servis tabaklarına alın. Üzerlerine hazırladığınız soğuk sarımsaklı yoğurt sosundan bolca gezdirin.
Yoğurdun üzerine hazırladığınız sıcak tereyağlı pul biber sosundan gezdirerek servis yapın.
Servis Önerisi:
Yoğurtlu Dolma, genellikle dolmalar sıcak veya ılık, yoğurt sosu ise soğuk olarak servis edilir. Üzerindeki sıcak tereyağlı sos, soğuk yoğurdun üzerinde harika bir lezzet ve görüntü yaratır. Yanında taze ekmekle veya pide ile tüketilebilir. Doyurucu ve lezzetli bir ana yemektir.
İlk yorum yazan siz olun.